Het leenstelsel en toegankelijkheid van onderwijs

Sinds het leenstelsel in 2015 is ingevoerd heeft dat voor studenten alleen maar problemen opgeleverd. Want het Nederlandse onderwijs is relatief duur en biedt geen mogelijkheid tot beurzen. De helft van de studenten maakt daarom ook gebruik van de mogelijkheid om te lenen, wat resulteert in veel jongeren met financiële zorgen of een belemmering om verder te gaan op het hbo.

Daarnaast staat de toegankelijkheid van het Nederlandse onderwijssysteem onder druk. Zo zien we dat de doorstroom van het mbo naar hbo en hbo-bachelor naar wo-master afneemt. Het blijkt dat voor mbo-studenten de belangrijkste reden om niet door te stromen naar het hbo de financiën is, terwijl motivatie, interesse en carrière de meest genoemde redenen zijn om wel naar het hbo door te stromen. Kortom, het huidige studiefinancieringsstelsel moet op de schop, gezien veel problemen met betrekking tot op het onderwijs aan dit stelsel gerelateerd zijn. Wat ons betreft zijn dit de belangrijkste punten:

  • Het sociaal leenstelsel moet zo snel mogelijk worden afgeschaft en de basisbeurs moet worden (her)ingevoerd.
  • Ook moet er compensatie zijn voor de huidige studenten die in het oude systeem aanspraak zouden hebben gehad op een beurs. Bovendien mag een nieuw financieringssysteem niet ten koste gaan van het huidige budget voor het onderwijs.
  • Mensen met een functiebeperking hebben niet altijd toegang tot dezelfde onderwijsvoorzieningen als anderen, wij vinden dat dit nooit mag gebeuren en dat hiervoor naar een oplossing moet worden gezocht.
  • Ondanks de belofte dat de studieschuld geen invloed zou hebben op het krijgen van een hypotheek blijkt dit starters toch erg in de weg te zitten bij het verkrijgen van een eerste hypotheek. Er moet volgens ons worden gekeken naar het minimaliseren van de invloed van een extra studielening op (de hoogte van) de hypotheek.
  • Veel jongeren vallen op dit moment tussen wal en schip als het gaat om het verkrijgen van een aanvullende beurs. Wij vinden dat, zolang het leenstelsel nog bestaat, de aanvullende beurs verbreed moet worden. Het verbreden van de aanvullende beurs houdt in dat studenten eerder in aanmerking zullen komen voor een aanvullende beurs, zodat meer studenten met een minder sterke financiële positie ondersteund worden door de overheid.
  • Uit een peiling van CNV Jongeren is gebleken dat jongeren slecht geïnformeerd zijn over de consequenties van een studieschuld. Niemand moet een leenangst worden aangepraat, zeker kwetsbare groepen niet. Daarom vinden wij dat jongeren gratis financieel advies moeten kunnen krijgen, onder andere over de gevolgen van hun studielening.
  • Voor jongeren, en zeker voor jongeren met een (arbeids)beperking, is het belangrijk een diploma te behalen. Dit vergroot immers de kansen op de arbeidsmarkt. Jongeren met een beperking moeten recht hebben op een zorgeloze studietijd. Hiervoor is het nodig dat iedereen die aanspraak maakt op de individuele studietoeslag hetzelfde bedrag ter hoogte van €300 ontvangt, bij voorkeur uitgevoerd door DUO.

Wil jij ook meedenken over wat de belangen van jongeren zijn rondom de toegankelijkheid van het onderwijs of loop je zelf ergens tegenaan? Help ons dan jouw generatie te vertegenwoordigen en meld je aan voor de werkgroep leren door een mail te sturen naar info@cnvjongeren.nl.