Het Jongerenplatform van de Sociaal-Economische Raad (SER) presenteert vandaag een verkenning naar de ontplooiingskansen van jongeren in Nederland aan de hand van vier mijlpalen: onderwijs, werk, wonen en gezin. Ondanks de goede perspectieven en kansen worden zij geconfronteerd met een opeenstapeling van zorgwekkende knelpunten in hun levensloop, zo blijkt uit de verkenning.
De verkenning werd in juli 2018 door minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij het SER Jongerenplatform aangevraagd om inzicht te krijgen in de kansen van jongeren om zich te kunnen ontplooien en een zelfstandig bestaan op te bouwen. Het SER Jongerenplatform bestaat uit een samenwerking tussen SER en een aantal jongerenorganisaties, waaronder CNV Jongeren.
De voorzitter van CNV Jongeren, Semih Eski, reageert op de resultaten van de SER-verkenning: “De verkenning maakt de balans op van de huidige situatie van onze generatie en bevestigt ons beeld. De conclusie van de verkenning is glashelder: belangrijke mijlpalen, zoals het vinden van geschikte woonruimte, een baan en het stichten van een gezin, schuiven op en de draagkracht van jongeren staat onder druk. Ze ondervinden belemmeringen en onzekerheden die hun weg naar het opbouwen van een zelfstandig bestaan en het optimaal benutten van hun talenten in de weg staan. Een belangrijke oorzaak is de stapeling van beleid. Daarom is het hoog tijd dat de politiek in actie komt. Er moet structureel meer aandacht komen voor jongeren. Er is werk aan de winkel.”
Knelpunten voor onderwijs, werk, wonen en gezin
Als het gaat om onderwijs is het niet de kwaliteit die het SER Jongerenplatform zorgen baart. Aandachtspunten zijn er vooral op het gebied van studieschuld, doorstroom, prestatiedruk en stagebegeleiding vanuit onderwijsinstellingen.
Zodra jongeren toetreden tot de arbeidsmarkt krijgen ze steeds vaker en langer een tijdelijk contract. In afwachting van een vast contract stellen ze het kopen van een eerste huis of het starten van een gezin uit. Bovendien zijn de kosten voor het kopen of huren van een woning voor veel jongeren (te) hoog en is het woningaanbod beperkt. Door deze obstakels stellen ze het moment dat ze gaan samenwonen, trouwen en kinderen krijgen uit. Eski: “De positie van alle jongeren staat onder druk. Extra moeilijk is het voor kwetsbare jongeren; zij hebben minder mogelijkheden om hun talenten en kansen te benutten en zo hoger op de maatschappelijke ladder te komen.
Jongeren beginnen op vroege leeftijd met het opbouwen van een studieschuld, werken langer en vaker in onzekere contracten en krijgen letterlijk geen voet tussen de deur op de woningmarkt. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de prestatiedruk, stress en psychische klachten die steeds meer jongeren ervaren door de opeenstapeling van belemmeringen.”
Generatietoets: meer inzicht in het effect van nieuwe wetgeving
De SER-verkenning heeft aandacht voor zowel de kansen als de knelpunten voor jongeren. Om iedereen de kans te geven het beste uit zichzelf te halen, formuleert het SER Jongerenplatform een aantal aanbevelingen, waaronder een generatietoets – een idee van CNV Jongeren. Eski: “Met de invoering van de generatietoets zijn we in staat nieuwe wetsvoorstellen te toetsen op generatie-effecten en rekening te houden met de gevolgen van de wetten voor alle generaties.
De resultaten van de SER-verkenning dienen als startpunt in de zoektocht naar oplossingen om jongeren te beschermen tegen de onzekerheden die de huidige maatschappij met zich meebrengt. Het is hoog tijd dat de politiek onze aanbevelingen serieus neemt om de sociaaleconomische positie van jongeren te verbeteren.”
Lees de volledige verkenning op www.ser.nl.