CNV Jongeren maakt zich zorgen over de grote problemen die jongeren met een beperking in de Participatiewet ervaren. Om die reden hebben we als jongerenvakbond input geleverd voor het commissiedebat van vandaag (14 juni 2023) in de Tweede Kamer. Wij vinden dat iedereen recht heeft op bestaanszekerheid en vragen aandacht voor duurzame begeleiding en zoveel mogelijk baanzekerheid. Ter verduidelijking van onze zorgen sturen we de Kamerleden een cartoon mee, gemaakt door jongeren uit de doelgroep, over hoe zij de Participatiewet ervaren.
Iedereen heeft recht op bestaanszekerheid
Niemand verdient het om in armoede te leven. Leven in bijstand zorgt voor grote afhankelijkheid en mensen met een beperking zijn al in enige mate afhankelijker van anderen met minder zelfautonomie. Daarnaast is het voor jongeren met een beperking mentaal en fysiek uitputtend om alle regelgeving in de gaten te houden. Investeren in bestaanszekerheid is ook investeren in hun gezondheid.
Zij ervaren de participatiewet als een doolhof. Er wordt veel gedaan om te zorgen dat mensen het hoofd boven water houden, maar dit leidt ook tot extra regeldruk voor een toch al kwetsbare groep. Ze worden niet beperkt door hun beperking, maar door de wet- en regelgeving. CNV Jongeren pleit voor:
- Iedereen moet kunnen meedoen en voldoende inkomen krijgen om van te kunnen leven, wat zich uit in minimaal het wettelijk minimumloon per maand bij werken naar vermogen;
- Het afschaffen van de kostendelersnorm en de vier weken zoektermijn voor jongeren;
- Jongeren met een beperkt perspectief op werk, verdienen een onbeperkt perspectief op een volwaardig bestaan. Zij moeten weer een financiële zekerheid krijgen in de vorm van een Wajong-uitkering;
- Vanaf 18 jaar word je als volwassene behandeld en moet je dus ook recht hebben op de volwassen bijstandsnorm.
Duurzame begeleiding en zoveel mogelijk baanzekerheid
Er gaat terecht veel aandacht uit naar het invullen van meer banen door jongeren met een beperking, daar zijn wij heel blij mee. Tegelijkertijd constateren we dat deze groei zit in deeltijdbanen en tijdelijke contracten. Wij krijgen signalen dat werkgevers het niet aandurven om een jongeren met een beperking een vast contract te geven. Daarnaast zijn er veel ervaringen dat een deel van de groep het moeilijk vindt om aan het werk te blijven na het verlies van begeleiding, zoals wanneer de jobcoach stopt.
We zien ook dat jongeren uit de doelgroep vaak minder verdienen dan hun collega’s voor hetzelfde werk. Om de loonkostensubsidie te behouden worden zij niet gelijk behandeld door werkgevers. Ook gelden soms andere arbeidsvoorwaarden voor mensen uit de doelgroep. CNV Jongeren is van mening dat deze groep volledig gelijkwaardig mee moet kunnen doen. Wij pleiten voor:
- Altijd goede, getrainde, en persoonlijke ondersteuning op de werkvloer, zo lang als iemand dat nodig heeft, bijvoorbeeld in de vorm van jobcoaching of de door CNV Jongeren ontwikkelde Harrie Helpt-training;
- Er moet een doelstelling geformuleerd worden van minimaal 50% inclusieve werkgevers binnen 4 jaar;
- Er gelden altijd dezelfde arbeidsvoorwaarden die ook voor andere werknemers gelden, zoals pensioenopbouw, cao-naleving, toegang tot scholing en ontwikkelingsmogelijkheden;
- Voor elk gewerkt uur wordt een functieloon van minimaal het minimumuurloon betaald, ook bij verminderde loonwaarde;
- Er moet één regeling zijn voor het verstrekken van arbeidsplaatsvoorzieningen, met daarbij keuzevrijheid van de werkzoekende/werknemer bij de keuze van een jobcoach.